تحریم دارو؛ از نبود داروی گاز اعصاب تا رتبه هفتم داروسازی جهان!
تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۰۳۱۹۲۲
می‌دانید تحریم‌ها از کی به بخش دارو رسید؟ از چه زمانی ایرانی‌ها به دارویی نیاز داشتند ولی دسترسی به آن دشوار بود؟ در دوران دفاع مقدس رزمنده‌های ایرانی از داروهای ضروری محروم ماندند چون آن روزها آمریکا قلدری می‌کرد در جهان.
مجله فارس پلاس؛ امین رحیمی: دولت «کارتر» در سال 58 «فرمان اجرایی برقراری وضعیت اضطراری ملی درباره ایران» را اعمال کرد که پایه و اساس تحریم‌های بعدی علیه ایران شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آن سال‌ها با آغاز جنگ تحمیلی، آمریکا به پشتیبانی از صدام برخاست و تسلیحات نظامی و هر چه به جنگ مربوط بود را در لیست تحریم‌های ایران قرار داد. در این میان ترس کشورها از قلدری آمریکا در آن دوره باعث شد خیلی اقلام ضروری و غیرمرتبط با جنگ نیز به ایران فروخته نشود؛ ازجمله برخی داروها و تجهیزات پزشکی.
نخستین تجربه جدی تحریم‌های دارو با حملات شیمیایی صدام به ایران رقم خورد. غرب به صدام سلاح شیمیایی و ماده اولیه تولید آن را می‌فروخت و در مقابل، داروهای درمان آن به ایران فروخته نمی‌شد. تا پایان جنگ نیز باوجود تلاش‌های نسبتاً موفق ایران برای تأمین این داروها از خارج یا ساخت آنها در داخل، بازهم کمبود داروهای درمان گاز اعصاب و حملات شیمیایی مشکل‌ساز بود و لطمات جبران‌ناپذیری به جان و سلامت رزمندگان و مردم ایران وارد کرد.
تجربه‌ای موفق، آغاز راه شد
تلاش برای تولید مقابله با سلاح‌های شیمیایی یک تجربه موفق بود؛ تا اواخر جنگ تحمیلی، ایران به تولید انبوه ماسک‌های یک‌بارمصرف ضدگاز، لباس ضدگاز، آمپول آتروپین، داروهای اختصاصی گاز اعصاب و همچنین آشکارساز الکترونیکی برای تشخیص نوع گاز شیمیایی پرداخت.
پس از دفاع مقدس تحریم‌های آمریکا کم اثرتر شد و تأمین دارو از کشورهای اروپایی و غیراروپایی اغلب کمبودهای دارویی ایران را رفع می‌کرد.
ممنوعیت فروش میکروسکوپ و فریزر!
البته طی دهه‌های 70 و 80 نیز تحریم‌ها گاهی در حوزه دارو و به‌ویژه تجهیزات پزشکی دردسرساز می‌شدند. چرا؟ چون بنا به ادعای مقامات آمریکا برخی تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی که برای تشخیص و درمان استفاده می‌شوند، می‌توانند کاربردهای نظامی نیز داشته باشند. به همین بهانه، فروش بسیاری از تجهیزات پزشکی مثل برخی انواع ژنراتورهای اکسیژن و پمپ، دوربین‌های گاما، تجهیزات دَمانگاری، طیف‌سنج‌ها، میکروسکوپ‌ها، شیشه‌آلات و فریزرهای آزمایشگاهی و حتی انواعی از دستگاه‌های ضدعفونی‌کننده ممنوع شد و هنوز هم ممنوع است. صدور برخی انواع تجهیزات پزشکی به ایران نیز نیازمند کسب مجوز از خزانه‌داری آمریکاست!
سال 91؛ شوک کمبود دارو در ایران
داستان تحریم‌ها سرانجام رسید به اوایل دهه 90 که به بهانه برنامه هسته‌ای ایران سخت‌ترین تحریم‌ها تا آن زمان را بر ایران اعمال کردند و واردات دارو با یک شوک جدی مواجه شد. اواخر سال 91 تحریم‌ها در بخش تأمین دارو اثر جدی داشت و ایران با کمبود دارو برای بیماران سرطانی، ام‌اس و هموفیلی مواجه شد. بااینکه مقامات آمریکایی ادعا می‌کردند که تحریم‌ها شامل دارو نیست اما در عمل سازوکاری را اعمال می‌کردند که بر اساس آن واردات دارو به ایران ناممکن یا بسیار دشوار می‌شد. همان سال نیز موسسه تحقیقاتی «وودرو ویلسون» آمریکا اعلام کرد تحریم‌ها مهم‌ترین دلیل کمبود دارو در ایران است. مدیران شرکت‌های دارویی نیز زیر فشار افکار عمومی جهان و رسانه‌ها یکی پس از دیگری اعلام می‌کردند دیگر امکان ارسال داروهای بسیار حیاتی نیز به ایران وجود ندارد. ازجمله اینکه مدیر یک شرکت بین‌المللی دارویی اعلام کرد امکان تأمین یک نوع داروی حیاتی برای پیوند عضو برای ایران مهیا نیست و جان بیماران پیوندی به خطر افتاده است.
صدای مظلومیت ایرانی‌ها
سال 92 در ایران کمپینی راه افتاد که بیش از 150 نفر از نویسندگان و هنرمندان عرصه‌های مختلف نیز به آن پیوستند. «اعتراض مردمی به تحریم دارویی ایران» کمپینی برای نامه‌نگاری به دبیر کل وقت سازمان ملل بود و فریادی از مظلومیت بیماران ایرانی در برابر تحریم‌های آمریکایی. بنیاد امور بیماری‌های خاص و سازمان نظام پزشکی ایران نیز به این کمپین پیوستند. همان سال 11 دوچرخه‌سوار ایرانی مسیر 17 شهر ترکیه را که میزبان گردشگرانی از قاره‌های مختلف است با دوچرخه پیمودند تا پیام اعتراض خود به تحریم دارو را رسانه‌ای کنند و به گوش همه دنیا برسانند. ازآنپس در اعتراض به تحریم داروی ایران کمپین‌ها و نمایشگاه‌های متعددی برپا شد.
مأموریتی برای تأمین دارو
تا سال 94 وضعیت تحریم دارو بر همین منوال بود و مدام بدتر هم می‌شد. اتکای ایران در این زمینه به شرکت‌های بزرگ داروسازی داخلی بود که چند دهه است نیاز دارویی کشور را برطرف می‌کنند. بااین‌حال تولید داروهای خاص و داروی بیماری‌های نادر و همچنین داروهای با فناوری بالا و نوظهور در ایران آرزویی دور و دراز بود که امکانات و زیرساخت‌های فنی کافی برایش مهیا نبود. چاره‌ای نبود جز واردات به هر روش ممکن؛ جان و سلامت ایرانی‌ها درخطر بود. تا آن زمان اروپایی‌ها مهم‌ترین تأمین‌کننده داروی ایران بودند ولی ازآنپس تأمین دارو از کشورهای غیراروپایی در دستور کار قرار گرفت. بخشی از داروها و مواد اولیه و همچنین تجهیزات پزشکی از چین و هند تأمین می‌شد و بخشی دیگر از طریق واسطه‌ها به دست مصرف‌کنندگان و مراکز درمانی و دارویی می‌رسید.
اما این راه‌ها هم چندان مطمئن نبودند. تا سال 94 حدود 300 نوع داروی ضروری به دلیل تحریم‌ها در ایران کمیاب بودند و از طریق کشورهای واسطه یا از طریق تولید انواع مشابهشان در داخل به دست بیماران می‌رسیدند. این بود که تلاش برای تولید داروها و تجهیزات پزشکی در ایران جدی شد. شرکت‌های دارویی روند تحقیق و توسعه را برای تولید داروهای جدید آغاز کردند و شرکت‌های دانش‌بنیان نیز در این حوزه فعال شدند. شرکت‌هایی نیز برای تولید تجهیزات درمانی و تشخیصی و از همه مهم‌تر اقلام مصرفی پزشکی فعال شدند.
تحریم دوباره در سال 97
پس از توافق برجام در سال 94 باوجود وعده‌ها برای لغو تدریجی تحریم‌ها، هنوز بسیاری از تحریم‌ها برقرار بودند و تبادل مالی همچنان دشوار. بخشی از تجهیزات پزشکی نیز همچنان در لیست تحریم‌های آمریکا علیه ایران بودند و شرکت‌های دارویی و تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی برای معامله با شرکت‌های ایرانی تردید داشتند. برجام هم نتوانسته بود کمک چندانی به مشکلات دارویی کشور بکند. پس از خروج آمریکا از برجام در سال 97 تحریم‌ها دوباره رسما اعمال شدند و دوباره واردات داروهای کمیاب ازجمله برای بیماران خاص با مشکل مواجه شد. البته این بار شرایط متفاوت بود.
رتبه هفتم داروسازی در جهان
تحریم‌ها راهگشای ایرانی‌ها شد برای خودکفایی دارویی. حالا 97 درصد داروهای ضروری در کشور را خودمان تولید می‌کنیم و فقط 3 درصد داروها وارد می‌شوند. امروزه در ایران 107 شرکت داروسازی، 40 شرکت تولید داروهای گیاهی و 40 کارخانه تولید مواد اولیه و اقلام بسته‌بندی دارو فعالند. خلاقیت ایرانی‌ها اینجا هم به کمکشان آمده و طی سال‌های تحریم بیش از 1100 شرکت دانش‌بنیان در حوزه سلامت فعال شده‌اند و حدود 170 شرکت دانش‌بنیان در حوزه گیاهان دارویی و داروهای جدید فعالیت می‌کنند. ایرانی‌ها در حوزه نانوداروها، داروهای ترکیبی و داروهای زیست‌فناوری بسیار مشتاق و موفق‌اند و محصولاتی دارند باشهرتی در مقیاس جهانی. طی سال‌های اخیر 22 قلم داروی تخصصی و فوق‌تخصصی از طریق روش‌های زیست‌فناوری و به‌صورت صد در صد در کشور تولید می‌شود و ایران تولیدکننده اصلی بیش از 20 قلم داروی «های‌تک» (تکنولوژی بالا) در دنیاست. هرسال نیز چندین نانودارو یا داروی نوترکیب ابداع ایرانی‌ها از راه می‌رسد و بیشتر در حوزه درمان سرطان و نقص عملکرد ارگان‌های حیاتی بدن. این‌چنین است که ایران جزو 7 داروساز برتر جهان محسوب می‌شود و داروهای ساده تا فوق پیچیده تولید ایران مشتریانی دارد در سراسر جهان به‌ویژه در میان کشورهای همسایه و سراسر آسیا.
خودکفایی دارویی ادامه دارد
اغلب داروهای وارداتی به ایران درواقع داروهای خاص با مصرف کم هستند که تولیدشان در داخل برای شرکت‌های دارویی به‌صرفه نیست یا به هر ترتیب سرمایه‌گذاری و انگیزه اقتصادی برای تولیدشان مهیا نشده است. البته هیچ کشوری در دنیا خودکفایی دارویی کامل ندارد و درواقع صنعت دارو ساختاری جهانی و پویا دارد. همواره داروهایی جدید تولید می‌شوند که باید در دسترس پزشکان و بیماران در سراسر دنیا قرار بگیرند و برخی داروها نیز فقط توسط یک یا چند شرکت بزرگ دارویی تولید می‌شوند و در سراسر جهان از تولیدات همان شرکت‌ها استفاده می‌شود. به همین دلیل است که تحریم دارویی ایران ازنظر جهانیان ظالمانه محسوب می‌شود و اعتراض مجامع پزشکی دنیا را برانگیخته است. بهترین مثال دراین‌باره داروهای پیشرفته درمان سرطان هستند که وقتی پس از سال‌ها تحقیق توسط یک شرکت تولید می‌شوند نباید از دسترسی بیماران سایر نقاط جهان به آن دارو جلوگیری شود. تاریخ قضاوت خواهد کرد؛ اما در ایران داستان تحریم دارو ادامه دارد و داستان خودکفایی دارویی هم.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: دارو تحریم ایران آمریکا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۰۳۱۹۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
توزیع محموله‌های بزرگ وارفارین در بازار
سازمان غذا و دارو، از توزیع محموله‌های بزرگ وارفارین در شرکت‌های پخش و داروخانه‌های منتخب سراسر کشور خبر داد.
به گزارش ایسنا، روابط عمومی سازمان غذا و دارو اعلام کرد: طی دو ماه و نیم گذشته توزیع وارفارین چند برابر شده است و بیماران قلبی اطمینان داشته باشند که این دارو به مقدار بیش از نیاز وارد کشور شده و هیچ نگرانی برای تأمین داروی خود نداشته باشند.
بنابراین گزارش،در روزهای اخیر نیز محموله‌های بزرگ از وارفارین به مراکز توزیع دارو و داروخانه‌ها توزیع شده است؛ بنابراین موجودی مناسبی از این دارو وجود دارد و با پلن معاونت‌های غذا داروی سراسر کشور در داروخانه‌های منتخب دپوی مناسبی از این دارو موجود است.
روابط عمومی سازمان غذا و دارو با تأکید بر اینکه وارفارین در داروخانه‌های مشخصی عرضه می‌شود، اضافه کرد: مردم می‌توانند از طریق سامانه ۱۹۰، اپلیکیشن تیتک و یا درگاه mobile.ttac.ir با وارد کردن نام دارو، وارفارین را از نزدیک‌ترین داروخانه تهیه کنند.
انتهای پیام
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود